JAK POMÓC NASZYM DZIECIOM PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO NAUKI W SZKOLE

JAK POMÓC NASZYM DZIECIOM PRZYGOTOWAĆ SIĘ

DO NAUKI W SZKOLE

Już za kilka miesięcy część dzieci z naszego przedszkola przekroczy próg szkoły i rozpocznie nowy etap życia. Jak przeżyją oni stres związany z nową sytuacją? Czy znajdą przyjaciół? Czy poradzą sobie z nowymi obowiązkami? Czy są gotowi do nauki? Te i wiele innych pytań nurtuje niejednego rodzica przyszłego pierwszoklasisty. Artykuł ten adresuję jednak do rodziców dzieci w każdym wieku, ponieważ wszystkie przedszkolaki w przyszłości pójdą do szkoły, to tylko kwestia czasu. Jako rodzice możecie Państwo zrobić wiele, by odpowiednio przygotować Waszą pociechę na nowy start oraz udany początek roku szkolnego.

A oto cechy jakie powinien posiadać dojrzały do podjęcia nauki w szkole pierwszoklasista:

1. Samodzielność. O społecznej dojrzałości dziecka świadczy jego stopień samodzielności w różnych sytuacjach. Dziecko w szkole musi być zdecydowanie bardziej samodzielne niż w przedszkolu. Im dziecko jest zaradniejsze, tym ufniej i pewniej spogląda na świat i na samego siebie. Łagodniej również przeżywać będzie stres szkolny. Aby rozwijać samodzielność dziecka należy angażować je w obowiązki domowe, np. sprzątanie, podlewanie kwiatów, rozkładanie talerzy na stole, układanie swoich zabawek. Pozwólmy dziecku wybrać w co się ma ubrać oraz, co jest bardzo ważne - samemu się ubierać! Co roku nauczyciele alarmują, że pierwszoklasiści mają duże problemy po lekcjach W-F, ponieważ nie potrafią się ubrać, nie wiedzą, które części garderoby należą do nich, a także gubią je notorycznie i wracają do domu w innych skarpetkach, a nawet butach! Warto również zachęcać dziecko, aby po zabawie na podwórku samo zadbało o to, by odszukać i zabrać swoje rzeczy. To przysposabia dziecko do umiejętności samodzielnego przygotowania się do lekcji, spakowania tornistra, pamiętania o pracy domowej, itp. Stopień zaradności dziecka zależy od tego, czy pozwalano mu na samodzielne próby, czy nie gaszono jego zapału nadopiekuńczością i lękiem.
2. Wytrwałość. Podejmowane przez dziecko czynności w miarę możliwości powinny być doprowadzane do końca. Chodzi tu o kształtowanie poczucia odpowiedzialności za swoje działania, o kończenie rozpoczętych czynności, co jest jednym z elementów dojrzałości szkolnej. W wieku szkolnym dziecko z niewykształconymi dobrymi nawykami pracy łatwo się rozprasza, odrabiając pracę domową porzuca w połowie nie skończone zadanie, przechodzi do zabawy i w rezultacie odrabianie lekcji bywa udręką nie tylko dla niego, ale i dla całej rodziny.
3. Ciekawość świata. Bardzo ważnym zadaniem wychowawczym rodziców jest wzbogacanie wiedzy dziecka o świecie, pobudzanie go do działania oraz kształtowanie samodzielnego myślenia. Jak to robić? Odpowiadać na pytania dziecka cierpliwie i wyczerpująco, a gdy sami nie znamy odpowiedzi, to nie wstydzić się poszukać razem z nim informacji w Internecie, czy encyklopedii. Dobrze jest organizować wycieczki w różne ciekawe miejsca, czemu sprzyja nadchodzący czas wakacji. Należy pamiętać, aby odpowiadając dziecku bazować na tym, co ono już wie i naprowadzać je na właściwe rozwiązanie, a nie dawać „gotowców”, które nie kształtują umiejętności samodzielnego wnioskowania.
   
4. Prawidłowe wypowiadanie się. W wieku sześciu, siedmiu lat nie można tolerować u dziecka błędnego wymawiania słów. Rodzic powinien poprawiać dziecko, gdy przekręca albo używa niewłaściwych form gramatycznych, czy składniowych. Ważne jest, aby dużo rozmawiać z dzieckiem. Możemy sami opowiedzieć o tym,   jak nam minął dzień i poprosić o to samo dziecko. Dobrze jest także poszerzać słownictwo dziecka poprzez wyjaśnianie znaczenia nieznanych mu słów.
5. Umiejętność słuchania. Gdy rodzice często rozmawiają z dzieckiem, wyrabiają w nim umiejętność skupienia uwagi na rozmowie. Otóż zdolność słuchania jest bardzo ważna w szkole, ponieważ nauka polega głównie na słuchaniu tego, co tłumaczą nauczyciele. Jeżeli dziecko nie potrafi skoncentrować się na tym, co się do niego mówi, łatwo przewidzieć problemy związane z utrzymaniem uwagi na lekcji.
6. Umiejętność spostrzegania. Zwracajcie Państwo uwagę dziecka na różnorodność kształtów jakie nas otaczają (liście, chmury, figury, itd.), omawiajcie położenie przedmiotów na obrazkach (co jest na górze, na dole, z prawej, z lewej, pod, nad, itd.), zachęcajcie do zabaw w układanki, puzzle. W trosce o prawidłowy wzrok nie powinno się pozwalać dziecku na zbyt długie spędzanie czasu przed telewizorem, laptopem, czy smartfonem.
   
7. Sprawność grafomotoryczna. Poziom rozwoju mięśni dłoni, palców i nadgarstka decyduje o sprawności manualnej, która u dziecka w tym wieku pełni szczególnie ważną rolę. Należy więc umożliwiać mu rozwijanie tych funkcji przez dostarczanie licznych przyborów i materiałów. Będą to klocki, układanki, rożne elementy do zabaw konstrukcyjnych, a także wszystko to, co potrzebne jest dziecku do twórczości plastycznej: rysowania, wycinania, klejenia, lepienia z plasteliny. Nie zapominajmy o tym podczas wakacji.
   
8. Rozbudzone zainteresowanie książką. Dzieci lubią słuchać czytane przez rodziców/dziadków opowiadania, książeczki. Im więcej czytamy dzieciom, tym bardziej poszerzamy ich znajomość dziecięcej literatury, ale przede wszystkim powiększamy ich zasób słownictwa, wiadomości o świecie, a także rozwijamy pamięć i wydłużamy koncentrację uwagi.
   
9. Sprawność ruchowa i motoryczna, odporność na zmęczenie.

Dziecko w wieku szkolnym dysponować musi odpowiednim zasobem sił fizycznych i odpornością na zmęczenie. Długie siedzenie w ławce, noszenie ciężkiego tornistra szkolnego i wykonywanie różnych zadań umysłowych jest trudne nawet dla dziecka zdrowego i silnego. Potrzeba ruchu jest w tym wieku silna, dlatego trzeba jak najczęściej wychodzić z dzieckiem na podwórko, aby swobodnie mogło sobie pobiegać, pohuśtać na huśtawce, kręcić na karuzeli, zjeżdżać na zjeżdżalni, wspinać na drabinkach, grać w piłkę, itp. Gdy pogoda nie sprzyja zabawom na placu zabaw, warto iść z dzieckiem na  spacer. Poza tym ważne, aby dziecko umiało jeździć na rowerze, hulajnodze, uczyło się pływać, itp.

10. Umiejętność nawiązywania kontaktów z innymi dziećmi. Na ogól, jeśli rodzice stopniowo umożliwiają dziecku zabawę z innymi dziećmi, to pod koniec wieku przedszkolnego dziecko potrafi już nawiązywać pozytywne kontakty z nimi, współistnieć w grupie oraz przestrzegać reguł. Podczas wspólnych zabaw dochodzi czasem do konfliktów, ale sześciolatki próbują już same dążyć do ich rozwiązywania, kierując się ogólnie przyjętymi normami postępowania.

11. Dojrzałość emocjonalna. Impulsywność reakcji typowej dla młodszych dzieci ulega obniżeniu i większej stabilizacji. Na tym etapie wieku powinna pojawić się kontrola emocjonalna, która objawia się m.in. umiejętnością panowania nad emocjami, rozpoznawania i nazywania swoich uczuć, ale również umiejętnością spokojnego rozstania z rodzicem, odpowiednim przyjmowaniem krytyki, radzeniem sobie z lękiem. Takie dziecko nie wybucha płaczem z błahego powodu, nie reaguje agresją. Dotychczasowy egocentryzm typowy dla małych dzieci ustępuje powoli miejsca zachowaniom prospołecznym.

12. Ukształtowana pozytywna motywacja do uczenia się. Dziecko gotowe do podjęcia nauki w szkole przejawia zainteresowanie nauką, liczeniem, czytaniem, pisaniem, nawet, jeśli nie wychodzi mu to jeszcze zbyt dobrze. Potrafi skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności oraz na słuchaniu. Aby ćwiczyć umiejętność liczenia, można dostarczać dziecku różnych przedmiotów do przeliczenia, np. podróżując liczmy przydrożne znaki drogowe w kształcie trójkąta albo po zakupach przeliczamy jabłka na sztuki i cukierki w torebce. Umiejętność czytania utrwalajmy z dzieckiem podczas szukania informacji na mapie, odczytywania Menu w restauracji, czytania znaków informacyjnych, nagłówków w gazetach, itp.

13. Co jeszcze mogą zrobić rodzice? Nie wolno straszyć dziecka szkołą i trudnościami, które mogą go tam spotkać. Przedstawmy szkołę jako miejsce atrakcyjne, ciekawe, choć stawiające pewne wymagania. Pójście do szkoły dobrze potraktować jako coś naturalnego, nawet jako awans zawodowy w stosunku do okresu przedszkolnego.

Nie pozostaje mi nic innego, jak życzyć Państwu i Waszym dzieciom udanych wakacji, a po nich rozpoczęcia nowego etapu w życiu Waszych pociech ze spokojem i wiarą, że dadzą radę! Nie ma nic bardziej dodającego otuchy, niż wiara rodzica w swoje dziecko. Pamiętajcie Państwo, że każde dziecko ma swoje mocne strony i wcale nie muszą się one pokrywać z ocenami w szkole. Każde dziecko zasługuje na to, żeby odkryć i realizować jego talenty, aby mogło odnieść sukces w życiu!  Tego Państwu i Waszym dzieciom serdecznie życzę.

Zuzanna Kordus